ฝึกการเข้าห้องน้ำ
คำถามที่พบบ่อย
ตอบทุกคำถามคับข้องใจเกี่ยวกับการฝึกลูกเข้าห้องน้ำ

จากคำถามของคุณแม่ “อยากฉี่หรอลูก” อาจทำให้ลูกน้อยเข้าใจผิดว่า “ฉี่ไปแล้วหรือยัง” ก็เป็น ได้ บางทีเมื่อปัสสาวะแล้วลูกน้อยอาจรู้สึกไม่สบายตัว และอยากบอกความรู้สึกนี้กับคุณแม่ด้วย ถ้าเป็นเช่นนี้อาจเป็นไปได้ว่าลูกน้อยยังไปไม่ถึงขั้นที่สามารถบอกว่าปวดปัสสาวะก่อนที่จะ ปัสสาวะออกมาจริงๆ แต่การที่ลูกปัสสาวะแล้วค่อยมาบอกเรานั้นก็ถือว่าเป็นพัฒนาการก้าวใหญ่ แล้ว คุณแม่เองก็ควรชวนลูกน้อยคุยไปเรื่อยๆ ไม่ใช่แค่เรื่องเกี่ยวกับห้องน้ำอย่างเดียวจะเป็น การดีที่สุด

คุณแม่อาจจะเจอเหตุการณ์ที่ ลูกน้อยส่งสัญญาณอยากไปห้องน้ำ แต่ปัสสาวะซะก่อน โดยไม่ สามารถกลั้นจนถึงห้องน้ำได้ ถ้าเป็นเช่นนี้ก็อย่าเพิ่งทำหน้าผิดหวังใส่ลูกน้อยล่ะ ให้สร้างความ มั่นใจให้เขาแทน เช่นพูดว่า “ฉี่แล้วเหรอลูก ดีแล้วจ้ะ” เพราะการไปห้องน้ำไม่ทันนั้นไม่ใช่เรื่อง ที่ล้มเหลวเลย ในทางตรงกันข้ามนี่จะทำให้ลูกน้อยรับรู้ถึงความรู้สึกที่ปัสสาวะไหลมาบนขา และเข้าใจได้ว่ามีปัสสาวะออกมาจากร่างกายของเขาแล้ว จุดสำคัญอย่างหนึ่งคือ ควรใส่เสื้อผ้า ที่ถอดง่ายๆให้ลูก เพื่อที่จะสามารถถอดได้ทันทีเพื่อห้องน้ำในเวลาที่ต้องการ

การที่ลูกเข้าห้องน้ำได้ก่อน 2 ขวบ อาจเป็นเพราะช่วงเวลาที่พอเหมาะก็เป็นได้ ในความเป็นจริง แล้ว การที่ลูกน้อยไม่เข้าห้องน้ำบ่อยเท่าแต่ก่อน จะมีสาเหตุมาจากระยะห่างของการปัสสาวะ ของลูกเพิ่มขึ้นมากกว่า ช่วงเวลาที่พอเหมาะสำหรับปัสสาวะกับการที่ลูกรู้สึกและบอกได้เองว่า อยากจะปัสสาวะนั้นเป็นคนละเรื่องกัน แต่นี่ถือว่าลูกน้อยสามารถใช้ห้องน้ำเป็นแล้ว ซึ่งแสดงว่า สอบผ่านขั้นตอนแรกของการฝึกแล้วด้วย

เหตุการณ์เช่นนี้ ไม่ได้หมายความว่าลูกน้อยกลับไปเป็นแบบเดิมหรอก เมื่อไหร่ที่ลูกน้อย สามารถเข้าใจว่ามีปัสสาวะสะสมแล้วนะ เขาจะเริ่มส่งสัญญาณให้คุณพ่อคุณแม่รับรู้ว่าจะ ปัสสาวะ หรือไม่ก็บอกคุณพ่อคุณแม่เองได้ ไม่ต้องรีบร้อนหรอก ค่อยสังเกตการพัฒนาของเขา แบบสบายๆดีกว่า

เมื่อลูกน้อยสามารถบอกว่าเขาอยากจะเข้าห้องน้ำได้มากครั้งขึ้น คุณพ่อคุณแม่อาจจะคิดอยาก จะเลิกใช้ผ้าอ้อมทันที แต่ว่าการฝึกลูกน้อยเข้าห้องน้ำนี้ พัฒนาการของลูกมีขึ้นๆลงๆเป็นเรื่อง ธรรมดา ถ้าลูกน้อยพบเรื่องอื่นที่น่าสนุกน่าสนใจกว่า เรื่องปัสสาวะก็จะกลายเป็นเรื่องรองลงมา เลย การที่ปัสสาวะออกมาแล้วแต่กลับบอกว่า "เปล่า" นี่ไม่ใช่เพราะเขาไม่เชื่อฟัง แต่อาจจะ เพราะตอนนั้นไม่ได้คิดถึงการปัสสาวะมากกว่า ถ้าเจอเหตุการณ์แบบนี้ให้ลองสังเกตลูกน้อยดู อีกที ถึงแม้บางทีคุณแม่อาจจะถามหาเหตุผลจากลูกน้อยว่า "ทำไมถึงไม่บอกแม่" เขาก็อาจจะ ไม่สามารถอธิบายได้อยู่ดี แต่สิ่งที่หลงเหลืออยู่ในใจลูก ก็มีแต่จะจำได้ว่าถูกคุณพ่อคุณแม่ดุ เท่านั้น

นอกจากนี้ถ้าคุณแม่เกลียดการที่ลูกน้อยปัสสาวะรดกางเกง แล้วชวนลูกน้อยไปห้องน้ำบ่อยๆนั้น ในที่สุดลูกน้อยอาจจะกลายเป็นคนที่ปัสสาวะบ่อยหรือไม่ก็ไม่ยอมบอกแม้ว่าจะปัสสาวะไปแล้ว ก็เป็นได้ ทางที่ดีควรรอให้ลูกน้อยบอกออกมาเองเวลาจะไปห้องน้ำ และออกปากชมหลังจาก เขาขับถ่ายที่ห้องน้ำเรียบร้อยแล้ว การทำเช่นจะเป็นการกระตุ้นให้ลูกน้อยอยากบอกเราเวลา อยากขับถ่ายมากขึ้น ทั้งยังทำให้อยากใช้ห้องน้ำมากขึ้นด้วย การที่ลูกน้อยมาถึงขั้นนี้แสดงว่า ก้าวหน้าไปมากแล้ว แต่อย่าลืมล่ะว่าลูกน้อยก็มีโอกาสที่จะกลับไปเป็นแบบเดิมก็ได้อีกเหมือน กัน

การอุจจาระนั้นแตกต่างจากการปัสสาวะเพราะต้องใช้การเบ่งร่วมด้วย ดังนั้นมีเด็กหลายคนเลย ที่จะเลือกสถานที่ที่ตนเองรู้สึกสบายใจที่สุดในการถ่ายอุจจาระ การที่ลูกน้อยไปหลบอยู่หลังผ้า– ม่านอาจเพราะอาย กลัวคนเห็น หรือเป็นเพราะกำลังตั้งอกตั้งใจในการเบ่งอยู่ก็ได้ เพราะฉะนั้น ถ้าเห็นลูกน้อยทำท่าจะอุจจาระแล้วรีบพาเขาไปห้องน้ำเลยก็เป็นวิธีหนึ่ง ทว่าเด็กแต่ละคนไม่ เหมือนกัน บางคนถูกบังคับพาไปห้องน้ำแล้ว อาจกังวลใจ กลายเป็นอุจจาระไม่ออกก็มี ดังนั้น ปล่อยให้เขาอุจจาระไปก่อน แล้วตอนพาไปล้างก้นค่อยคอยกระตุ้นเขาว่า "คราวหน้า เราไปอึที่ ห้องน้ำกันดีกว่านะลูก"

นอกจากนี้ในบางกรณีที่ลูกน้อยแอบไปอุจจาระ อาจเป็นเพราะเคยโดนดุมาก่อนเรื่องที่อุจจาระ เลอะกางเกง หากเคยดุลูกน้อยไปแบบนั้น ครั้งหน้าหลังจากที่ลูกน้อยอุจจาระแล้วให้บอกเขาว่า “อึแล้วเหรอลูก ดีแล้วจ้ะ” เพื่อทำให้ลูกรู้สึกผ่อนคลายกับการอุจจาระมากขึ้น

ในช่วงแรกให้ใส่ผ้าอ้อมไว้อุ่นใจกว่า เพราะไม่ใช่ว่าการใส่ผ้าอ้อมนี้จะทำให้สิ่งฝึกไปไร้ผล อย่างไรก็ดีเมื่อใส่ผ้าอ้อมให้ลูกแล้วอย่าคิดว่าไม่เป็นไร ก่อนออกจากบ้านให้ปลูกฝังนิสัยที่ดี โดยการชวนเขาเข้าห้องน้ำก่อนเสมอ

นอกจากนี้ ควรหาข้อมูลไว้ล่วงหน้าด้วยว่าสถานที่ที่จะไปนั้น เด็กๆเข้าห้องน้ำตรงไหนได้บ้าง เมื่อไปถึงสถานที่นั้นแล้ว ถ้าใกล้ถึงเวลาที่ปกติลูกน้อยจะเข้าห้องน้ำ ให้ถามเขาด้วยว่า "อยากฉี่ ไหมลูก”

เมื่อมีลูกคนถัดมา ลูกคนก่อนอาจกลับไปทำตัวเด็กกว่าเดิมก็ได้ ตอนที่พาลูกคนเล็กกลับมาบ้าน ก็มักจะมีสิ่งที่เปลี่ยนไปหลายอย่าง จากที่เคยมีคุณแม่เพียงคนเดียว พอมีน้องขึ้น ลูกคนโตอาจ จะทำตัวเช่นนี้ เพราะอยากให้คุณแม่สนใจ คุณแม่ควรพยายามเข้าใจเขา และอย่าไปกดดันด้วย การถามคำถามว่า “ทำไมทำตัวแบบนี้ล่ะ! เราเป็นพี่แล้วนะ รู้ไหม”

ถึงแม้ลูกจะค่อยมาบอกหลังปัสสาวะออกมาแล้วก็ตาม ก็ควรเพิ่มความมั่นใจให้เขารู้สึกภูมิใจใน ตัวเอง เช่น พูดว่า “ขอบใจนะที่บอกแม่ สมกับเป็นพี่ชาย/พี่สาวจริงๆ ไม่เหมือนน้องเลยยังบอก แม่ไม่ได้” แล้วก็ตอนที่ลูกคนเล็กหลับก็ให้ใส่ใจลูกคนโตให้เต็มที่ แสดงให้เขาเห็นว่าแม่ไม่ได้ เปลี่ยนไปและยังรักเขาเหมือนเดิม ไม่นานนักลูกจะกลับมาเป็นเหมือนเดิมเอง ที่อุตส่าห์ฝึกฝน กันมานั้นไม่สูญเปล่าแน่นอน เพราะร่างกายของเด็กมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ดังนั้นก่อนที่ลูก จะปัสสาวะเขาสามารถบอกเราได้แน่นอน

การที่ลูกน้อยยังทำไม่ได้สักทีนั้นเป็นเพราะร่างกายยังอยู่ในช่วงกำลังพัฒนา ถ้าลูกน้อยทำไม่ ได้แล้วไปดุเขา มีแต่จะเพิ่มความเครียดให้ลูกไปกันใหญ่ ซ้ำร้ายจะไปหยุดยั้งพัฒนาการของ เขาอีก กลไกควบคุมการปัสสาวะนั้น จะต่างกันออกไปในเด็กแต่ละคน ดังนั้นคุณแม่ไม่ควร เปรียบเทียบลูกของตัวเองกับลูกคนอื่นแล้วไปดุเขาเพราะเหตุนี้ อีกทั้งการที่เลิกใส่ผ้าอ้อมช้า นั้นไม่ใช่ความผิดของคุณแม่เลย ช้าหน่อยก็ไม่เป็นไร อย่าไปเร่งรัดลูก เพราะไม่ช้าก็จะสามารถ บอกลาผ้าอ้อมได้แน่นอน

และแน่นอน ถ้าคุณแม่นั้นกำลังยุ่งอยู่หรือไม่สบาย ก็อาจจะอารมณ์เสียได้ง่าย แต่หลังจากนั้น แล้วต้องกลับมาใคร่ครวญว่า สิ่งที่ทำไปนั้นไม่ควรเลย หลังจากดุลูกน้อยไปแล้วอารมณ์เย็นขึ้น ให้พาเขาเล่นให้สนุกสนานเพื่อรักษาแผลใจของเขาด้วย